کمپرسور، نوعی دستگاه فشردۀ کنندۀ هوا جهت افزایش فشار سیالات تراکم پذیر است. خوب است بدانید نام دیگر این دستگاه، متراکم کنندۀ هوا است. در واقع این نوع ماشین مکانیکی یک وسیلۀ مخصوص جهت کاهش حجم هوا محسوب می شود. این دستگاه نقش بسیار مهم و کاربردی در رفاه زندگی بشری و گسترش صنایع مختلف دارد. به گونه ای که امروزه اصطلاح اسب بارکش صنایع را به خود اختصاص داده است.
کمپرسور ها بیشتر برای فشردن گازها مورد استفاده قرار می گیرند. در واقع این وسیله با صرف انرژی مکانیکی، سیال را به داخل خود مکیده و آن را به خوبی فشرده می سازد. لازم به ذکر است طی این فرآیند دمای گازی که فشرده می شود همزمان افزایش می یابد. از اینرو برای بهره برداری از این نوع گاز لازم است دمای آن را در حدی که قابل استفاده باشد پایین آورد. لازم است بدانید برای اینکه دمای گاز کاهش پیدا کند، گاز خروجی از کمپرسورها را از یک سیستم خنک‌کننده عبور می دهند. در ساختار این وسیلۀ مکانیکی پرکاربرد، یکسری لوله های خنک کننده در مسیر خروجی گاز قرار گرفته که دمای گاز را به حد استاندارد می رسانند.
این دستگاه یکی از مهمترین اجزای یک سردخانه صنعتی است.
کمپرسور ها دارای انواع متفاوتی بوده که از نظر قدرت و ظرفیت با یکدیگر متفاوت هستند. همچنین این وسیلۀ با ارزش دارای جنبه های متفاوتی همچون تعداد سیلندر به کار رفته، ابعاد دستگاه، نحوۀ انتقال انرژی و امکان استفادۀ طولانی یا کوتاه است. دستگاه متراکم کنندۀ هوا براساس اصول کارکرد و نحوۀ اعمال انرژی به سیال، به دو دستۀ متراکم کنندۀ جابجايي مثبت يا جريان منقطع و کمپرسور ديناميک يا پيوسته تقسیم می شوند. همچنین در یک تقسیم بندی دیگر، مهمترين انواع متراکم کننده که در صنعت استفاده می شود عبارتند از: مدل های سانترفيوژ، مدل های پيچشي، مدل های رفت و برگشتي و حلزوني.
لازم به ذکر است که مدل های رفت و برگشتي و چرخشي، در ردۀ کمپرسور هاي جابجايي مثبت و مدل های سانتريفيوژ و جريان محوري، در دستۀ کمپرسورهاي ديناميک قرار دارند. همچنین مدل های حلزوني انواعي از کمپرسور هاي چرخشي به شمار می آیند. هر کدام از انواع مختلف این متراکم کننده های هوا از مزایا و کاربردهای خاصی برخوردار هستند. به گونه ای که در صنایع مختلفی همچون صنایع تولیدی، فرآوری، حمل و نقل و تاسیساتی، دفاعی و مصارف خانگی بسیار پرکاربرد و قابل استفاده هستند. همچنین از این وسیلۀ مکانیکی جهت ساخت یخچال های بزرگ، چیلرها و باد کردن تایر خودروها استفاده می شود. لازم به ذکر است که در انواع خودروها برای فشرده سازی هوای ورودی به سیلندر این دستگاه متراکم کننده بسیار پرکاربرد و قابل استفاده است.
امروزه در چیلر تراکمی ۴ نوع متراکم کنندۀ هوا وجود دارد. انواع مختلف این کمپرسور ها عبارتند از: مدل پیستونی (رفت و برگشتی)، اسکرال (حلزونی)، اسکرو (مارپیچی)، سانتریفیوژ (گریز از مرکز). از مدل های اسکرال جهت خنک سازی آب در ابعاد کوچک استفاده می شود. لازم به ذکر است که ظرفیت این نوع کمپرسورها اغلب از 20 تن شروع شده است. همچنین مدل اسکرو، از بازدهی بالایی نسبت به انواع کمپرسورهای معمول برخوردار است.
مدل های اسکرو صدایی بیشتر از نوع اسکرال تولید می کنند. کمپرسور گریز از مرکز (سانتریفیوژ) نیز برای سیستم های سرمایش مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین از مدل های پیستونی هرمتیک برای مصارف خانگی و از مدل های باز و نیمه هرمتیک، جهت مصارف صنعتی استفاده می شود. ازجمله تفاوت های موجود بین چیلر با سایر سیستم های سرمایشی ظرفیت سرماسازی این دستگاه نسبت به سایر سیستم های سرمایشی است.
در ساختار یک متراکم کنندۀ هوا، از آلیاژ های ثابت و متحرکی استفاده شده که حرکت آن ها علاوه بر اینکه موجب اصطکاک قطعات داخلی آن می شود، به نوعی باعث ایجاد گرما می شود. لازم به ذکر است که این گرما به نوعی باعث افزایش دما در داخل بدنۀ این دستگاه مکانیکی می شود. در واقع استفاده از این روغن به نوعی از افزایش دما جلوگیری کرده و دمای کمپرسور را به حد معمول و استاندار می رساند. همچنین مانع از تخریب قطعات دستگاه در اثر اصطکاک می شود. در حالت کلی وظیفۀ اصلی روغن کمپرسور کنترل دمای داخل محفظه و روان کاری مورد نیاز جهت کاهش اصطکاک قطعات درون محفظه است.